Tiete Rosewood

ที่มาและแหล่งต้นกำเนิดของไม้ Tiete Rosewood

ไม้ Tiete Rosewood หรือที่รู้จักกันในชื่อวิทยาศาสตร์ Astronium fraxinifolium เป็นไม้ในตระกูล Anacardiaceae และมีชื่อท้องถิ่นหลากหลาย เช่น Gonçalo Alves (กอนซาโล อัลเวส) ในภาษาโปรตุเกส และ Kingwood ในบางพื้นที่ของอเมริกาใต้ ไม้ชนิดนี้เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในพื้นที่ป่าฝนของทวีปอเมริกาใต้ โดยเฉพาะในประเทศ บราซิล โบลิเวีย และ ปารากวัย

พื้นที่ที่ไม้ชนิดนี้พบมากที่สุดคือบริเวณที่มีระบบนิเวศป่า Cerrado และ Mata Atlântica ในบราซิล โดย Cerrado เป็นทุ่งหญ้าเขตร้อนที่มีป่าไม้แห้งชื้นแทรกอยู่ ซึ่งทำให้ Tiete Rosewood มีความทนทานต่อสภาพแวดล้อมที่แห้งและสมบุกสมบัน

ลักษณะของต้นไม้และเนื้อไม้ Tiete Rosewood

ต้นไม้ Tiete Rosewood เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ มีความสูงเฉลี่ยอยู่ที่ 15-25 เมตร และบางครั้งสามารถเติบโตได้ถึง 30 เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางของลำต้นอยู่ที่ประมาณ 60-80 เซนติเมตร เปลือกของต้นไม้มีลักษณะขรุขระและสีเทาเข้ม

เนื้อไม้ของ Tiete Rosewood มีเอกลักษณ์เด่นชัด คือเนื้อไม้มีสีที่หลากหลายตั้งแต่ น้ำตาลเข้ม ไปจนถึง ดำสนิท โดยมีลวดลายที่โดดเด่นเป็นเส้นริ้วสีดำหรือสีแดงแทรก เนื้อไม้มีความแข็งและหนาแน่นสูงมาก มีค่า Janka Hardness อยู่ที่ประมาณ 1,600-2,200 lbf ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มไม้เนื้อแข็งที่เหมาะสำหรับการใช้งานหนัก

ประวัติศาสตร์และการใช้งาน Tiete Rosewood

Tiete Rosewood มีประวัติศาสตร์อันยาวนานในวัฒนธรรมของชาวพื้นเมืองอเมริกาใต้ ชนเผ่าพื้นเมืองใช้ไม้ชนิดนี้สำหรับทำเครื่องมือ เครื่องใช้ และของตกแต่ง เนื่องจากเนื้อไม้มีความแข็งแรงและความสวยงาม

ในยุคอาณานิคม ไม้ชนิดนี้ถูกนำมาใช้สำหรับการทำเฟอร์นิเจอร์ เครื่องดนตรี เช่น กีตาร์และไวโอลิน รวมถึงงานฝีมือที่ต้องการลวดลายสวยงาม เช่น งานแกะสลักและปูพื้น เนื่องจากความทนทานต่อแมลงและความชื้น

สถานะการอนุรักษ์และความสำคัญของ CITES

ปัจจุบัน Tiete Rosewood ถูกจัดอยู่ใน อนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (CITES) ภายใต้ Appendix II ซึ่งหมายความว่าไม้ชนิดนี้ยังไม่ใกล้สูญพันธุ์โดยตรง แต่ต้องมีการควบคุมการค้าอย่างเข้มงวดเพื่อป้องกันไม่ให้ถูกตัดจนหมดไปจากธรรมชาติ

การอนุรักษ์ Tiete Rosewood จึงเป็นสิ่งสำคัญ หลายองค์กรในบราซิลได้ริเริ่มโครงการปลูกป่าและอนุรักษ์ป่า Cerrado เพื่อลดผลกระทบจากการทำลายป่า รวมถึงสนับสนุนการใช้งานไม้ที่ถูกกฎหมายและได้รับการรับรองจาก FSC (Forest Stewardship Council) เพื่อให้มั่นใจว่าการใช้ไม้ชนิดนี้ไม่ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ

ความสำคัญในงานวิจัยและศักยภาพในอนาคต

Tiete Rosewood ยังมีการศึกษาด้านคุณสมบัติทางวิทยาศาสตร์เพิ่มเติม เช่น การนำสารสกัดจากเนื้อไม้มาวิจัยในด้านสมุนไพรและวัสดุชีวภาพ รวมถึงศักยภาพในการปลูกเพื่อฟื้นฟูป่าเสื่อมโทรมในพื้นที่ Cerrado ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการลดโลกร้อนและฟื้นฟูระบบนิเวศ

ความสำคัญของไม้ Tiete Rosewood ในด้านวัฒนธรรม

ในวัฒนธรรมพื้นเมืองของอเมริกาใต้ เช่น ชนเผ่ากวารานี (Guarani) หรือชนเผ่าตูปิ (Tupi) ไม้ Tiete Rosewood ไม่ได้มีคุณค่าเพียงแค่ในแง่ของวัสดุ แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของความแข็งแกร่งและความยั่งยืน พวกเขาเชื่อว่าไม้ชนิดนี้มี “พลังปกป้อง” และใช้เป็นส่วนหนึ่งของพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ เช่น การทำเครื่องราง เครื่องประดับ และอุปกรณ์ในพิธีบูชาเทพเจ้า

ในช่วงยุคอาณานิคมของโปรตุเกส ไม้ Tiete Rosewood กลายเป็นสัญลักษณ์ของความมั่งคั่งในชนชั้นสูง เนื่องจากมีการนำมาใช้ในการตกแต่งคฤหาสน์ เรือ และเครื่องเรือนที่ส่งออกไปยุโรป

คุณสมบัติเฉพาะทางฟิสิกส์และเคมี

ไม้ Tiete Rosewood มีคุณสมบัติพิเศษที่แตกต่างจากไม้ทั่วไป:

• ความหนาแน่นสูง: ค่าเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 0.85-0.95 กรัม/ลูกบาศก์เซนติเมตร ทำให้ไม้มีความแข็งแรงและทนต่อแรงกดทับ
• ความทนทานต่อสภาพอากาศ: เนื้อไม้มีสารเคมีธรรมชาติที่ช่วยป้องกันการผุพัง การเสื่อมสภาพจากแสงแดด และความชื้นสูง
• คุณสมบัติต้านแมลง: สารประกอบในเนื้อไม้ เช่น แทนนิน (Tannin) ช่วยป้องกันการโจมตีจากปลวกและแมลงศัตรูพืช

ด้วยคุณสมบัติเหล่านี้ Tiete Rosewood จึงเหมาะกับงานที่ต้องการความทนทานสูง เช่น การสร้างเรือ งานแกะสลักประติมากรรม และเครื่องดนตรีที่ต้องทนต่อแรงสั่นสะเทือน